Ταξίδι με τον Οδοντωτό

Η διαδρομή με το τρενάκι του Οδοντωτού ήταν από καιρό στην ταξιδιωτική μου λίστα. Το προηγούμενο Σάββατο, λοιπόν, στα πλαίσια της εκδρομής μας στην όμορφη Ζαχλωρού, πραγματοποίησα την επιθυμία μου και απόλαυσα τη διαδρομή με το τρένο του Οδοντωτού. Βέβαια, στο τέλος της ημέρας προστέθηκε κάτι άλλο στη λίστα μου αλλά ας πάρουμε τα πράγματα από την αρχή.

Λίγα λόγια για τον Οδοντωτό

Η σιδηροδρομική γραμμή του Οδοντωτού είναι έργο του Χαριλάου Τρικούπη και εγκαινιάστηκε το 1896. Το όνομά του το πήρε από την τεχνική της οδόντωσης που χρησιμοποιήθηκε στη κατασκευή του κατά την οποία το τρένο χρησιμοποιεί ειδικά γρανάζια – ‘δόντια’ για να γαντζωθεί στα σημεία της διαδρομής όπου η κλίση του εδάφους υπερβαίνει το 10%. Η συνολική διαδρομή είναι 22χλμ και ενώνει τις πόλεις Διακοπτού – Καλαβρύτων σε 50-60′ περίπου διασχίζοντας το απαράμιλλης ομορφιάς φαράγγι του Βουραϊκού ποταμού. Η ταχύτητά του κυμαίνεται από 30 έως 40 χλμ/ώρα στη συμβατική γραμμή και από 6 έως 15 χλμ/ώρα στο οδοντωτό κομμάτι. Σίγουρα όμως θα εύχεσαι να πήγαινε ακόμα πιο αργά. Ο Οδοντωτός είναι ο πιο ορεινός σιδηρόδρομος της Ελλάδας και μια από τις στενότερες σιδηροδρομικές γραμμές στον κόσμο. Λόγω του περιορισμένου εύρους (μόλις 75εκ), οι αμαξοστοιχίες είναι αρκετά μικρές με αποτέλεσμα να έχουν στενές θέσεις. Επομένως, αν είσαι μεγαλόσωμος, θα στριμωχτείς λίγο.

Στάσεις Οδοντωτού

Ξεκινώντας από το Διακοπτό προς Καλάβρυτα, ο Οδοντωτός περνάει απο τις παρακάτω ενδιάμεσες στάσεις:

• Νιάματα (ή Μικροχελιδού)
• Τρικλιά
• Μέγα Σπήλαιο (Κάτω Ζαχλωρού)
• Κερπινή

Στη μόνη στάση που σταματάει πάντοτε ο Οδοντωτός είναι ο σταθμός Μέγα Σπήλαιο στο χωριό Κάτω Ζαχλωρού. Μια στάση στο χωριό αυτό επιβάλλεται αν δεν έχεις ούτως ή άλλως προγραμματίσει μια διανυκτέρευση εκεί.

Η Κάτω Ζαχλωρού είναι ένα πανέμορφο ορεινό χωριό κυριολεκτικά κρυμμένο μέσα στο φαράγγι με λιγοστά σπιτάκια και όμορφα πλατάνια. Σήμα κατατεθέν είναι ο σταθμός με τις γραφικές ταβέρνες ανάμεσα στα βουνά. Για περισσότερες πληροφορίες διάβασε το άρθρο μου για τη Ζαχλωρού.

Στις υπόλοιπες στάσεις, το τρένο σταματάει μόνο αν υπάρχει κόσμος που θέλει να επιβιβαστεί ή να αποβιβαστεί. Επειδή και εμείς το ψάξαμε, στις στάσεις αυτές δεν υπάρχει τίποτε να κάνεις πέρα απο το περπάτημα κατά μήκος των γραμμών.

Η διαδρομή του Οδοντωτού

Η συνολική διαδρομή Διακοπτό – Καλάβρυτα είναι 22 χλμ και διαρκεί περίπου 50-60′. Ξεκινώντας από το Διακοπτό η διαδρομή είναι αρκετά ομαλή. Καθώς το τρένο όμως μπαίνει στο φαράγγι του Βουραϊκού το τοπίο αποκτά ενδιαφέρον το οποίο κορυφώνεται στο σταθμό Μέγα Σπήλαιο.

Ειδικότερα, από το σταθμό Νιάματα μέχρι τη Τρικλιά, ο Οδοντωτός βγάζει τα ‘δόντια’ του για να σκαρφαλώσει στο πιο ανηφορικό τμήμα της διαδρομής περνώντας πάνω από γέφυρες και μέσα από στοές και βραχοσκέπαστα περάσματα . Χαρακτηριστικά σημεία της διαδρομής αυτής είναι η θέση Δικαστήρια, όπου μέσα στο βράχο υπάρχει μια σπηλιά με σταλαγμίτες που θυμίζει αίθουσα δικαστηρίου, το Σιφώνι και ο Καταρράκτης.

Το σλάιντ απαιτεί την χρήση JavaScript.

Μετά τη Τρικλιά με κατεύθυνση προς Μέγα Σπήλαιο, θα δείτε ένα απο τα εντυπωσιακότερα σημεία της διαδρομής, τη θέση Πόρτες. Εκεί ο Οδοντωτός μπαίνει σε μια πολύ στενή στοά στην οποία έχουν παραμείνει οι σιδερένιες πόρτες που κάποτε άνοιγαν μόνο για το τρένο.

Ανάλογα με τη φύση του ταξιδιού σου μπορείς να επιλέξεις από / μέχρι πού θα πάρεις το τρένο.

Αν ξεκινάς από την Αθήνα για μια μονοήμερη εκδρομή, τότε θα πάρεις το τρένο από το Διακοπτό κατά τις 11:30πμ. Αν έχεις πάει ξανά στα Καλάβρυτα, σου προτείνω να φτάσεις μέχρι το Μέγα Σπήλαιο και το χωριό Κάτω Ζαχλωρού. Εκεί θα φτάσεις κατά τις 12:15μμ και μπορείς να περάσεις αρκετές ώρες της ημέρας ανάλογα και με τα ενδιαφέροντα που έχεις. Αν σου αρέσει η πεζοπορία τότε έχει μια ωραία ανηφορική διαδρομή (40′) προς τη μονή Μεγάλου Σπηλαίου. Αν πάλι προτιμάς κάτι πιο χαλαρό, μπορείς να κάνεις μια βόλτα στα μικρά μονοπάτια δίπλα στον ποταμό και να καθίσεις για καφέ ή φαγητό στις γραφικές ταβέρνες που βρίσκονται δίπλα στο σταθμό. Από εκεί θα πάρεις και το τρένο της επιστροφής προς Διακοπτό. Ειδικά για τα σαββατοκύριακα, το τελευταίο δρομολόγιο προς το Διακοπτό περνάει στις 17:45. Το κόστος για τη διαδρομή Διακοπτό – Μέγα Σπήλαιο (με επιστροφή) είναι 17,4€ για ενήλικες. Τα παιδιά άνω των 3 ετών πληρώνουν μισό εισιτήριο.

Αν θέλεις την ίδια μέρα να δεις και τα Καλάβρυτα, τότε κάνε μια ολιγόωρη στάση στη Κάτω Ζαχλωρού και πάρε το αμέσως επόμενο τρένο για Καλάβρυτα. Στα Καλάβρυτα θα φτάσεις λίγο πριν τις 14:00 ιδανική ώρα για φαγητό και έπειτα περπάτημα στον πλακόστρωτο δρόμο που περνάει απο την κεντρική πλατεία. Εκεί μπορείς να καθίσεις για ένα καφέ ή γλυκό μέχρι να πάρεις το τρένο της επιστροφής. Το τελευταίο τρένο για Διακοπτό φεύγει στις 17:23.

💡 travelfox tip: Γενικά, στα Καλάβρυτα θα φας καλύτερα από τη Ζαχλωρού και απείρως καλύτερα απο το Διακοπτό. Για μαγειρευτά φαγητά θα πας οπωσδήποτε στο Σπιτικό και για κρέατα ψητά στον Βαρβιτσιώτη. Αν έχεις βαρεθεί τα κρέατα τότε στο Ορεινό θα βρεις φανταστικές πίτσες με ζυμάρι από βιολογικό και ολικής άλεσης αλεύρι. Στο Ορεινό θα βρεις επίσης τέλειες γλυκές κρέπες.

Αν η βάση σου είναι η Κάτω Ζαχλωρού, τότε θα πάρεις το τρένο από το σταθμό Μέγα Σπήλαιο. Η διαδρομή που αξίζει είναι αυτή προς Διακοπτό. Μόλις φτάσεις στο Διακοπτό αξίζει να επισκεφτείς το μηχανοστάσιο για να δεις τις παλιές αμαξοστοιχίες του Οδοντωτού και μετά να καθίσεις για ένα καφέ στο σταθμό.

Αν η βάση σου είναι τα Καλάβρυτα, τότε αναγκαστικά θα κάνεις τη συνολική διαδρομή προς Διακοπτό και πάλι πίσω. Την Κάτω Ζαχλωρού να την επισκεφτείς με το αυτοκίνητό σου κάποια άλλη στιγμή για να τη δεις με την ησυχία σου. Το κόστος της συνολικής διαδρομής είναι 19€ για ενήλικες.

Εισιτήρια

Ανάλογα με την εποχή που θα κάνεις το ταξίδι σου, θα πρέπει να προμηθευτείς έγκαιρα τα εισιτήρια. Ιδιαίτερα για τα πρωινά δρομολόγια απο Διακοπτό που υπάρχει μεγάλη ζήτηση, καλό είναι να κλείσεις τα εισιτήριά σου μια βδομάδα νωρίτερα.

Μπορείς να δεις δρομολόγια και τιμές εισιτηρίων στο επίσημο site της ΤΡΑΙΝΟΣΕ εδώ. Τα εισιτήρια  μπορείς να τα αγοράσεις είτε ηλεκτρονικά είτε απο τους σταθμούς των Καλαβρύτων και του Διακοπτού.

Το κόστος για τη συνολική διαδρομή είναι 19€ με επιστροφή ανά άτομο. Για τους επισκέπτες που μετακινούνται ομαδικά ισχύουν εκπτώσεις. Εμείς που είμαστε 8 ενήλικες και 6 παιδιά είχαμε έκπτωση 25% στις τιμές των εισιτηρίων.

💡 travelfox tip: Αν πρόκειται να επισκεφτείτε το χιονοδρομικό κέντρο Καλαβρύτων και το Σπήλαιο των Λιμνών (το οποίο πραγματικά αξίζει) τότε συμφέρει να βγάλετε το city pass. Πρόκειται για ένα ειδικό εισιτήριο που κοστίζει 24,80 € ανά άτομο και διατίθεται στους σταθμούς Καλαβρύτων, Διακοπτού και στο γραφείο της ΤΡΑΙΝΟΣΕ στην Αθήνα (Σίνα 6). Το city pass ισχύει για χρονικό διάστημα ενός μήνα από την ημερομηνία έκδοσής του και μπορεί να χρησιμοποιηθεί στο ενδιάμεσο διάστημα, στις ημερομηνίες που θα επιλέξεις. Με το εισιτήριο αυτό μπορείς να επισκεφτείς επίσης το μουσείο Ολοκαυτώματος στα Καλάβρυτα. 

Το ταξίδι μου με τον Οδοντωτό

Εμείς ξεκινήσαμε από το Μέγα Σπήλαιο με κατεύθυνση το Διακοπτό διότι το ξενοδοχείο μας ήταν στη Ζαχλωρού. Το τρένο έφτασε στην ώρα του αλλά καλό είναι να βρίσκεσαι 10′ νωρίτερα στο σταθμό. Με το που πλησιάζει ο Οδοντωτός σφυρίζει για να ειδοποιήσει τους πεζούς που διασχίζουν τις αφύλακτες γραμμές και κόβει ταχύτητα.

Η κατάβαση με το τρένο μας πήρε περίπου 35′ και μας φάνηκε πολύ σύντομη. Τολμώ να πω, πως δεν το χαρήκαμε αρκετά και ευτυχώς υπήρχε και η επιστροφή. Πραγματικά, η επιστροφή μας αποζημίωσε. Η ανάβαση είναι πολύ πιο ωραία και εντυπωσιακή διότι μπορείς να καταλάβεις πότε ο Οδοντωτός βγάζει τα ‘δόντια’ του και πότε τα μαζεύει. Επίσης παίζει σημαντικό ρόλο πού θα καθίσεις. Είναι καλύτερο να καθίσεις είτε στη δεξιά πλευρά όπως ανηφορίζεις είτε στην αριστερή όπως καταβαίνεις. Αν κάνεις και τις δυο διαδρομές επίλεξε και στις δυο κατευθύνσεις να καθίσεις στη δεξιά πλευρά του τρένου και αν γίνεται στο παράθυρο για να δεις από όλες τις πλευρές το φαράγγι.

Σε εμάς βέβαια έπαιξε σημαντικό ρόλο ότι στην επιστροφή μας από το Διακοπτό προς τη Ζαχλωρού είμαστε σε ένα βαγόνι μόνοι μας και μπορούσαμε να σηκωνόμαστε, να ανοίγουμε τα παράθυρα και να βγάζουμε φωτογραφίες. Όλοι θα σου πούνε ότι τη πρώτη φορά καλό είναι απλά να απολαύσεις το τοπίο αλλά δύσκολα κανείς αντιστέκεται στο να μη βγάλει ούτε μια φωτογραφία.

💡 travelfox tip: Αν στο επιτρέψουν οι συνεπιβάτες, κατέβασε το παράθυρο, βγάλε προσεχτικά το κεφάλι σου έξω απο το τρένο και απόλαυσε το δροσερό αεράκι και το ονειρεμένο τοπίο. Έτσι θα μπορέσεις να δεις τις στοές στις οποίες μπαίνει το τρένο και τις γέφυρες που περνάει. Προσοχή όμως μη χτυπήσεις το κεφάλι σου σε κανένα κλαδί ή τοίχο! Επίσης, εντός των στοών φρόντισε να κλείνεις το παράθυρο γιατί θα σας έρθει η μυρωδιά του μαζούτ.

Στην διάρκεια της διαδρομής θα βλέπεις κάθε τόσο πεζοπόρους που διασχίζουν το φαράγγι με τα πόδια. Δίπλα από τις γραμμές του τρένου υπάρχει το Ευρωπαϊκό Μονοπάτι Ε4 που χρησιμοποιείται από Έλληνες και ξένους πεζοπόρους. Η διαδρομή για το κατέβασμα απαιτεί περίπου 6 ώρες και για το ανέβασμα περίπου 7 με 8 ώρες.

Και τότε θα σου γεννηθεί η ιδέα ότι κάποια στιγμή πρέπει να επιστρέψεις και να διασχίσεις και εσύ το φαράγγι. Κάπως έτσι, λοιπόν, έβαλα και εγώ στη λίστα μου “Κατάβαση Φαραγγιού Βουραϊκού” και περιμένω πότε θα είναι οι κατάλληλες συνθήκες και η κατάλληλη ομάδα με έμπειρους πεζοπόρους για να το επιχειρήσω.

💡 travelfox tip: Μια καλή ευκαιρία για όποιον το επιθυμεί είναι 2η Κυριακή του Μαΐου όπου κάθε χρόνο ο Σύλλογος Ορειβασίας – Χιονοδρομίας – Αναρρίχησης – Προστασίας περιβάλλοντος Καλαβρύτων σε συνεργασία με τον Φορέα Διαχείρισης Χελμού – Βουραϊκού, διοργανώνει το Πανελλήνιο Πέρασμα στο φαράγγι του Βουραϊκού. Η κατάβαση γίνεται στο φαράγγι, από τις γραμμές του Οδοντωτού ξεκινώντας από τα Καλάβρυτα, με τελικό προορισμό το Διακοπτό. Εναλλακτικά μπορεί κάποιος να ξεκινήσει από τη Ζαχλωρού, και να περπατήσει 10 χλμ μέχρι τη στάση Νιάματα. Ο Οδοντωτός εκείνη την ημέρα πραγματοποιεί τα δρομολόγια σε χαμηλές ταχύτητες και σταματάει σε όλους τους ενδιάμεσους σταθμούς ώστε να εξυπηρετεί τους πεζοπόρους. Επίσης υπάρχουν σταθμοί Πρώτων Βοηθειών σε όλη τη διαδρομή.

Καλό σου ταξίδι!

travelfox 🦊